Reikwijdte verplichte risicoanalyse wethouders wettelijk vastleggen
Het NGB heeft positief gereageerd op het wetsvoorstel waarmee de risicoanalyse voor wethouders wettelijk verplicht wordt. Hoewel de uitvoering van de risicoanalyse bij nieuwe wethouders reeds in veel gemeenten staande praktijk is, verdwijnt met dit wetsvoorstel de vrijblijvendheid van het instrument en wordt het belang van een integer openbaar bestuur verder vormgegeven.
Het wetsvoorstel stelt op dit moment alleen de uitvoering van een risicoanalyse verplicht en geeft geen nadere regels over de reikwijdte, de verantwoordelijkheden, het proces en de uitvoering. Het wetsvoorstel beoogt bewust ruimte te bieden voor lokaal maatwerk. Het NGB waardeert het dat de minister in lijn met de gemeentelijke autonomie ruimte wilt geven, maar is van mening dat het huidige voorstel te veel bandbreedte biedt waardoor de beoogde uniformiteit waarschijnlijk niet overal bereikt zal worden. Gelet op de ervaringen met risicoanalyses in de afgelopen jaren, is het naar onze mening met name relevant om de reikwijdte c.q. normering wel wettelijk in te kaderen. Op deze wijze wordt voorkomen dat gemeenten een dusdanig vergaand onderzoek laten uitvoeren, waardoor de proportionaliteit en privacy van de betreffende wethouder in het gedrang komen. Aan de andere kant wordt ook voorkomen dat de analyse te weinig om het lijf heeft en feitelijk van onvoldoende waarde is. De overige, meer praktische zaken over het proces en de uitvoering kunnen naar onze mening prima in een modelverordening wordt opgenomen.
Reikwijdte taak burgemeester
Om onduidelijkheden over rollen en verantwoordelijkheden te voorkomen is het naar onze mening wenselijk de eindverantwoordelijkheid van de gemeenteraad expliciet in de wet op te nemen en in de toelichting nader te omschrijven wat de reikwijdte van de (prominentere) rol van de burgemeester kan zijn in relatie tot de verantwoordelijkheid van de raad. De burgemeester let, in lijn met zijn of haar taak op basis van artikel 170 lid 2 Gemeentewet, met name op de zorgvuldigheid en correctheid van het traject van de risicoanalyse. Ook hierbij is het van belang dat helder is hoever die zorgvuldigheidscontrole reikt. De burgemeester kan niet (volledig) verantwoordelijk worden gehouden voor de kwaliteit van het werk van het externe bedrijf dat de risicoanalyse uitvoert c.q. voor de wijze waarop een interne raadscommissie haar werkt doet. Een nadere uitwerking in de toelichting op de wet én in de handreiking c.q. modelverordening, is hierbij wenselijk. Voor de volledige NGB-reactie zie hier.